Απέτυχε παταγωδώς η διαπραγμάτευση...

...η χώρα πετυχαίνει να παραμείνει στο ευρώ

Έχοντας πλέον ολοκληρωθεί η χθεσινή μαραθώνια διαβούλευση σε Eurogroup και Σύνοδο Κορυφής, μπορούμε πλέον να κάνουμε μια ψύχραιμη αποτίμηση για το τι έγινε, αλλά και θα το τι θα γίνει, προσπαθώντας να προσεγγίσουμε τα πράγματα πέρα από τη μάχη χαρακωμάτων που δίνεται από χθες στο διαδίκτυο και εντός ολίγων ημερών στην Βουλή. Αν θέλαμε να συνοψίσουμε το συμπέρασμα σε μια φράση, θα λέγαμε "πετυχαίνει η αποτροπή της χρεοκοπίας, απέτυχε πανηγυρικά η διαπραγμάτευση". Ειδικότερα:

Το να κάτσουμε να συγκρίνουμε το προεκλογικό πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και τον αντιμνημονιακού Τσίπρα με τα όργια που έγιναν χθες στις Βρυξέλλες κρίνεται αχρείαστο, όταν έχεις μπροστά σου μια πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης ύψους 8 δις ευρώ (βλ. αναλυτικά εδώ). Από την άλλη να κάτσεις να αντιπαραβάλλεις την πρόταση συμφωνίας με το mail Χαρδούβελη γραμμή-γραμμή πάλι παρέλκει, όχι μόνο του σοκ που φέρνει η ελληνική πρόταση, αλλά και επειδή η ΝΔ δεν έθεσε ποτέ στην κρίση του ελληνικού λαού το συγκεκριμένο έγγραφο, μιας και αρνείτο ότι υπάρχει προεκλογικά. Τέλος, το να κάτσεις να πιστέψεις πώς πλασάρουν οι κυβερνητικοί υπουργοί και βουλευτές την ελληνική πρόταση ως "αναδιανεμητική" και "κοινωνικά δίκαιη" (όπως π.χ. ο Σκουρλέτης σήμερα το πρωϊ) είναι στα όρια της φαιδρότητας και δεν αντέχει σε κριτική.

Θα εστιάσουμε μόνο στην διαπραγμάτευση, στον τρόπο και το αποτέλεσμα, βάσει του οποίου και θα κριθεί η κυβέρνηση και ο Τσίπρας προσωπικά το επόμενο διάστημα.

Ο τρόπος της διαπραγμάτευσης

Εδώ πρέπει να γραφτούν βιβλία για τον τρόπου που επέλεξε να διαπραγματευθεί η κυβέρνηση, τόσο ως προς τη στρατηγική, όσο και προς τα μέσα και τις τακτικές που αποφάσισε να χρησιμοποιήσει. Το τι δεν έγινε από την 20η Φεβρουαρίου μέχρι χθες είναι γνωστό, αλλά αυτά που έγιναν χθες αξίζουν ιδιαίτερης μνείας, ιδιαίτερα σε δύο σημεία:

Α) Πήγαμε να πάρουμε τη συμφωνία στα "μουλωχτά": Τι εννοούμε; Την μισή μέρα μια ολόκληρη ευρωπαϊκή γραφειοκρατία έκατσε να να μάθει αν όντως στείλαμε ή όχι τις πραγματικές ελληνικές προτάσεις. Ακόμα και στο σενάριο που κυκλοφορεί, ότι οι ευρωπαίοι απαίτησαν την υπογραφή Τσίπρα στην αποστολή των προτάσεων, συμπεριφερθήκαμε με την λογική του "κλεφτοκοτά".Το Μαξίμου από την Κυριακή το βράδυ διέρρεε σε όλους τους τόνους ότι κλείνει τη Δευτέρα τη συμφωνία. Ωστόσο κάτι τέτοιο ήταν απίθανο να συμβεί, από τη στιγμή που οι ελληνικές προτάσεις δεν είχαν φτάσει. Πώς θα λάβει απόφαση το Eurogroup, αν δεν έχει πρώτα γνωμοδότηση της Τρόικα και πώς η Σύνοδος Κορυφής να καλύψει πολιτικά την απόφαση; Δεν θα μας κάνει εντύπωση αν η κυβέρνηση πήγε να παρακάμψει την αξιολόγηση των "Θεσμών" και να φέρει το Eurogroup και τη Σύνοδο Κορυφής προ τετελεσμένων, με τον αέρα της φήμης ότι "από ώρα σε ώρα υπογράφεται συμφωνία με βάση τη δική μας πρόταση". Κάτι τέτοιο όμως απεδείχθη χίμαιρα ολκής, ακόμα ένα δείγμα ερασιτεχνικού χειρισμού της υπόθεσης.

Β) Ο Τσίπρας διέπραξε διπλό φάουλ: Όχι μόνο το μεσημέρι άλλα είπε στα Αγγλικά και άλλα στα Ελληνικά ενώπιον του Γιούνκερ (εντείνοντας το αίσθημα αναξιοπιστίας), αλλά το βράδυ μετά τη Σύνοδο Κορυφής αρκέστηκε σε μια ολιγολογη δήλωση, την ίδια ώρα που Μέρκελ, Ολάντ, Τουσκ και Γιουνκέρ έδιναν κανονική συνέντευξη τύπου, με ερωτήσεις και απαντήσεις. Αν ο Τσίπρας δεν μπορεί να υπερασπιστεί την πρότασή του (που βρίσκεται ακόμα υπό διαμόρφωση βεβαίως), πώς θα μπορέσει να διαχειριστεί ενώπιον της Κ.Ο. του και του ελληνικού λαού τη Συμφωνία που θα φέρει στη Βουλή; Με άλλα λόγια κατά την προσωπική μας εκτίμηση ο Αλέξης Τσίπρας "κόντυνε" σημαντικά χθες κι αυτό είναι κάτι που θα του βγει στη συνέχεια.
Το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης
Και η ουσία της υπόθεσης. Όλο αυτό το διάστημα "ανεχόμασταν" λάθη και ιδεοληψίες στον τρόπο διαπραγμάτευσης, με την προσδοκία ότι η κυβέρνηση θα φέρει ένα αποτέλεσμα αξιόπιστο και υπερασπίσιμο. Αναμένοντας βέβαια τις εξελίξεις στο Eurogroup της Τετάρτης και της Συνόδου Κορυφής της Πέμπτης και Παρασκευής και έχοντας ως δεδομένα τις δηλώσεις των ευρωπαίων εταίρων, το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης είναι πενιχρό, το απολύτως απαραίτητο, μια Συμφωνία που θα μας κρατήσει στο ευρώ και θα αποτρέψει την χρεοκοπία, επίτευγμα που κανείς δεν ζήτησε από την παρούσα κυβέρνηση. Αυτό που ζητούσε ο ελληνικός λαός από την διαπραγμάτευση Τσίπρα ήταν απεμπλοκή από τα μνημόνια, τερματισμός της λιτότητας και εισροή κονδυλίων ανάπτυξης, συν μια γενναία διευθέτηση του χρέους. Σήμερα, τώρα που μιλάμε, τι απ' όλα αυτά είναι πάνω στο τραπέζι;

Επί της ουσίας η Σύνοδος Κορυφής αποφάσισε το κλείσιμο της πέμπτης αξιολόγησης του προηγούμενου προγράμματος, μέσω φοροεπιδρομής και στόχου πλεονάσματος στο 1% για το 2015 (κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί τους προσεχείς 6 μήνες), επαναφορά των προαπαιτουμένων και δύο σημεία κλειδιά: Πρώτα θα ψηφιστεί η συμφωνία από την ελληνική Βουλή και μετά απ' όλα τα υπόλοιπα Κοινοβούλια και επιπλέον Γιούνκερ-Μέρκελ-Ολάντ έκοψαν κάθε συζήτηση για το χρέος, με τη μόνη ελπίδα της Ελλάδος να περιορίζεται σε μια προφορική διαβεβαίωση ΑΦΟΥ ψηφιστούν και εφαρμοστούν όλα τα προαπαιτούμενα για την εκταμίευση των χρημάτων του δευτέρου προγράμματος.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Τα κλειδιά των προσεχών εξελίξεων είναι δύο: αφενός αν θα υπάρχει ή όχι παράταση του προγράμματος και φυσικά η εξειδίκευση του ρόλου του ΔΝΤ στην όλη ιστορία. Ο Ολάντ φαίνεται να υποστηρίζει το αίτημα Τσίπρα για "οριστική και βιώσιμη" λύση, παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο δεν βρίσκεται στο τραπέζι. Αν ο Τσίπρας καταφέρει και πετύχει "άνευ παράτασης" λύση, ίσως χρυσώσει κάπως το χάπι, σε συνδυασμό την απελευθέρωση κονδυλίων από το πακέτο Γιουνκέρ. Αν από την άλλη αυτή η Συμφωνία είναι προσωρινή μέσω μιας παράτασης 3μηνης, 6μηνης ή ακόμα και 9μηνης, τότε τα πράγματα γίνονται ακόμα δυσκολότεα για την ελληνική κυβέρνηση, μιας και σε λίγους μήνες θα κληθεί να απαντήσει στο υπαρξιακό ερώτημα περί αναγκαιότητας σύναψης ή όχι τρίτου δανείου και τρίτου προγράμματος.

Στο σενάριο της μη παράτασης, μπορεί ο Τσίπρας να πετύχει απεμπλοκή του ΔΝΤ από τον πρωταγωνιστή του προγράμματος, αν και η Γερμανία θέλει οπωσδήποτε τη συμμετοχή του στην όποια συμφωνία. Στο σενάριο τηε παράτασης, το ΔΝΤ θα παραμείνει μέσα με τα μπούνια, όπως δήλωσε χθες κατ' ιδίαν ο ίδιος ο πρωθυπουργός ενώπιον της Λαγκάρντ.

Καταληκτικά σε πολιτικό επίπεδο, ήδη Μιχελογιαννάκης, Μητρόπουλος, Διαμαντόπουλος, Λεουτσάκος και Κομμουνιστική Τάση του ΣΥΡΙΖΑ έχουν ρίξει προειδοποιητικές για μη υπερψήφιση της Συμφωνίας, ενώ τα δεδομένα στήριξης ΝΔ-Ποταμιού και ΠΑΣΟΚ δεν έχουν αλλάξει για την ώρα, αφού η συμφωνία, αν και επώδυνη, κρατά την χώρα στο ευρώ και την Ε.Ε. Ωστόσο ο ίδιος ο Τσίπρας έχει το δύσκολο έργο να "πλασάρει" τη συμφωνία στο εσωτερικό του, η οποία δεν μπορεί να μην λάβει τον χαρακτηρισμό του "κατεπείγοντος", κάτι που θα δυσαρεστήσει δεόντος την Ζωή Κωνσταντοπούλου, κλειδοκράτωρ του αντιμνημονιακού αγώνα.

Ίσως η αντίδραση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ καμφθεί μ' έναν ανασχηματισμό βασικών υπουργών-υπαιτίων της διαπραγμάτευσης (η στάση Βαρουφάκη αποτελεί ένα αίνιγμα), ενώ ερωτηματικό παραμένει και η στάση του κυβερνητικού εταίρου Καμμένου, ο οποίος είδε την ελληνική πρόταση να αυξάνει τον ΦΠΑ σετα "κοσμοπολίτικα νησιά". Πρέπει να κρατήσουμε στο μυαλό μας ότι ο Τσίπρας θέλει να παραμείνει πρωθυπουργός, κερδίζοντας χρόνο για να οικοδομήσει το δικό του "νέο καθεστώς". Πάνω σ' αυτό θα ζυγίσει ποια είναι η καλύτερη εναλλακτική για εκείνον, ο ανασχηματισμός ή οι εκλογές, δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ορατός πολιτικός αντίπαλος..

http://www.epikairo.gr