Άρθρο στον Guardian:

 O Αλέξης Τσίπρας ρισκάρει να γίνει ο «χρήσιμος ηλίθιος» του Πούτιν

Ιδιαίτερα σκληρούς όρους χρησιμοποιεί άρθρο το οποίο δημοσιεύεται στον βρετανικό Guardian, υπό τον τίτλο «Alexis Tsipras looks to Moscow but risks becoming Putin’s useful idiot» (Ο Αλέξης Τσίπρας κοιτά προς τη Μόσχα αλλά ρισκάρει να γίνει ο χρήσιμος ηλίθιος του Πούτιν), το οποίο υπογράφει η Ναταλί Νουγκεϊρέντ.

Όπως υποστηρίζει η αρθρογράφος, το πρόβλημα δεν είναι το να επισκέπτεται ένας Ευρωπαίος πολιτικός τη Μόσχα, αλλά το τι λέει όταν βρίσκεται εκεί. «Ο κίνδυνος δεν είναι τόσο το να καταλήξεις στη φυλακή- η Ρωσία δεν είναι η Βόρεια Κορέα. Ούτε είναι το ότι κανείς δεν πρέπει να μιλά στον Πούτιν και το καθεστώς του. Η Ρωσία είναι ένας παίκτης που δεν μπορεί να αγνοηθεί σε πολλά διεθνή πεδία, από τη Μ. Ανατολή ως τον έλεγχο των πυρηνικών, ακόμη και την κλιματική αλλαγή. Επιτέθηκε στην Ουκρανία και τσαλαπάτησε μισή ντουζίνα συνθήκες και κανόνες της μεταπολεμικής ευρωπαϊκής τάξης ασφαλείας, αλλά ουδείς έχει σκεφτεί να διακόψει διπλωματικές σχέσεις. Το ρίσκο ενός ταξιδιού στη Μόσχα είναι ότι μπορείς να εκληφθείς ως “χρήσιμος ηλίθιος”: η έκφραση, η οποία αποδίδεται συχνά στον Λένιν, αντιστοιχεί σε αυτούς που εξελίσσονται σε όργανα, όταν λαμβάνουν μια θέση που εξυπηρετεί τους σκοπούς προπαγάνδας της Μόσχας πολύ περισσότερο από τα δικά τους συμφέροντα ή προθέσεις».

Συνεχίζοντας, η αρθρογράφος αναφέρει ότι μπορεί να κατανοήσει πολλούς λόγους μιας επίσκεψης Τσίπρα στη Μόσχα, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται σε δύσκολη θέση στην Ευρώπη, με τα σενάρια Grexit να έχουν αναβιώσει.

Η Ελλάδα και η Ρωσία έχουν παλαιούς ιστορικούς δεσμούς, σημειώνεται, με την αρθρογράφο να κάνει αναφορά στην υποστήριξη του Τσάρου Αλεξάνδρου του 1ου όσον αφορά στην ανεξαρτητοποίηση της Ελλάδας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και στην Ορθοδοξία. Το θρησκευτικό θέμα, σημειώνει, μπορεί να μην είναι ό,τι πιο σημαντικό για τον Αλέξη Τσίπρα και το «ακροαριστερό του κίνημα», ωστόσο αυτό δεν ισχύει για τους «ακροδεξιούς» (far-right) Ανεξάρτητους Έλληνες, που «δεν έχουν πρόβλημα με την ιδεολογία του Πούτιν περί παραδοσιακού εθνικισμού και κοινωνικού συντηρητισμού, περιλαμβανομένης της καταπίεσης των γκέι».

Ωστόσο, σημειώνει η αρθρογράφος, ο ισχυρότερος συνδετικός δεσμός μεταξύ Τσίπρα και Πούτιν αυτή τη στιγμή είναι το αντιγερμανικό συναίσθημα- η έντονη δυσαρέσκεια απέναντι στην Άνγκελα Μέρκελ. «Η Γερμανίδα καγκελάριος παρουσιάζεται στην Ελλάδα ως η πηγή κάθε οικονομικού προβλήματος. Στη Μόσχα, ο Πούτιν ενοχλήθηκε από τη στροφή της Μέρκελ το 2014, όταν έθεσε τη Γερμανία σε πολύ πιο αυστηρή τροχιά απέναντι στη Ρωσία, τη στάση της οποίας θεωρεί απειλή στο σύνολο της Ευρώπης. Τόσο οι Έλληνες όσο και οι Ρώσοι αξιωματούχοι αρέσκονται να επιρρίπτουν τις ευθύνες για όλα τους τα εσωτερικά προβλήματα σε εξωτερικές πιέσεις» σημειώνεται.

Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στις μνήμες του Εμφυλίου και το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων. «Θα έβαζα στοίχημα ότι ο Τσίπρας θα επιστρέψει στη Μόσχα στις 9 Μαΐου για να παραστεί σε τελετές για την 70ή επέτειο του τέλους του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου. Άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, περιλαμβανομένης της Μέρκελ, έχουν αποφασίσει να μην παραστούν στην στρατιωτική παρέλαση, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία».

Το ερώτημα το οποίο θέτει η αρθρογράφος είναι το εξής: «Πρόκειται η ελληνική κυβέρνηση να ξεπουληθεί στη Ρωσία;». Η απάντηση είναι, συμπληρώνει, «μάλλον όχι. Ακόμα και αν η Αθήνα ήθελε κάτι τέτοιο, η Μόσχα απλά δεν έχει αυτά που χρειάζονται. Αυτό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη σχετική αδιαφορία με την οποία αντιμετωπίζεται το ταξίδι σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες».

Η Ρωσία, συνεχίζει, εισέρχεται σε ύφεση, λόγω συνδυασμού των χαμηλών τιμών του πετρελαίου και των δυτικών κυρώσεων, καθιστώντας εξαιρετικά απίθανο ένα ρωσικό πακέτο διάσωσης της Ελλάδας. «Αυτοί που παρακολουθούν τις επιπτώσεις των κυρώσεων υπολογίζουν ότι μέσα σε δύο χρόνια ο Πούτιν θα ξεμένει από τους απαραίτητους πόρους για να τηρήσει τις υποσχέσεις του όσον αφορά στους μισθούς και τις συντάξεις. Η εσωτερική πολιτική σταθερότητα είναι σίγουρα πιο σημαντική για αυτόν από το να διοργανώσει αερομεταφορά χρημάτων στην Ελλάδα».

Οπότε, συμπληρώνει η αρθρογράφος, ο Πούτιν έχει πιο πολλά να κερδίσει από την επίσκεψη του Τσίπρα από ό,τι ο Έλληνας πρωθυπουργός, καθώς θα πρόκειται για άλλη μια επίδειξη των ρωγμών στην Ευρώπη και μια καλή ευκαιρία για τη διαμόρφωση δικτύων υπέρ του Κρεμλίνου στο εσωτερικό της Ε.Ε. «Η χρηματοδότηση του γαλλικού ακροδεξιού FN από τη Ρωσία ήταν μία αντίστοιχη κίνηση δημοσίων σχέσεων του Πούτιν Πέρυσι. Ο Τσίπρας θα φανεί σαν να εισέρχεται στις τάξεις αυτών- σαν τον Ούγγρο πρωθυπουργό, Βίκτορ Ορμπάν, ή τη σερβική κυβέρνηση- που είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμοι να επευφημήσουν τον Πούτιν. Ο Τσίπρας έχει ήδη δείξει ότι είναι “χρήσιμος” συνεργάτης για τον Πούτιν, λέγοντας ότι οι Ευρωπαϊκές κυρώσεις στη Ρωσία “δεν οδηγούν πουθενά”. Στην πραγματικότητα, αποτελούν λόγο σημαντικού προβληματισμού για τη Ρωσία και αντιπροσωπεύουν αυτή τη στιγμή το μόνο μέσω άσκησης μαλακής ισχύος της Ευρώπης».

Επίσης, συνεχίζει το άρθρο, η θέση της Ελλάδας στην Ε.Ε. δεν θα ενισχυθεί, καθώς η προσέγγιση στον Πούτιν δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να δείξει κανείς ότι αποτελεί «περήφανο μέλος της Ε.Ε.», ούτε θα πείσει κανέναν στην Ευρώπη να δείξει αλληλεγγύη στην Ελλάδα - «κάτι που ο Τσίπρας έχει ζητήσει επανειλημμένα και είναι απόλυτα κατανοητό».

«Ίσως ο Έλληνας πρωθυπουργός να νομίζει ότι δεν χρειάζεται να ανησυχεί τόσο πολύ για τη ζημιά στην εικόνα της Ελλάδας. Στο κάτω κάτω, ο υπουργός Άμυνάς, του ο ακροδεξιός Πάνος Καμμένος, απείλησε τον προηγούμενο μήνα να “πλημμυρίσει την Ελλάδα με μετανάστες, περιλαμβανομένων τζιχαντιστών”, εάν δεν έρθει οικονομική βοήθεια (η ελληνική κυβέρνηση αργότερα ανασκεύασε). Αλλά η πρόκληση δεν μπορεί να σε πάει πολύ μακριά. Το ταξίδι στη Μόσχα είναι ίσως περισσότερο ένδειξη ελληνικής αδυναμίας και απελπισίας παρά πραγματισμού. Δείχνει μυωπικές αντιλήψεις. Είναι δύσκολο να δει κάποιος πώς η Ρωσία, όπως είπε πρόσφατα ο Τσίπρας σε μια συνέντευξη, μπορεί να φέρει στην Ελλάδα ένα “θαυμάσιο κοινό μέλλον”. Η Ελλάδα μπορεί να προσπαθεί να υποδυθεί τον απρόβλεπτο παράγοντα, υπανισσόμενη ότι μπορεί να βγει από την ευρωατλαντική κοινότητα, αλλά θέλει στα αλήθεια να εισέλθει στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας, μαζί με χώρες όπως η Λευκορωσία;».

Καταλήγοντας, η αρθρογράφος αναφέρει ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα είναι ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που θα ταξιδέψει στη Μόσχα από την δολοφονία του Μπόρις Νέμτσοφ. «Ο Τσίπρας αυτοπροβάλλεται ως πολιτικός που θέλει να αναζωογονήσει την ελληνική δημοκρατία, να δώσει τέλος στη διαφθορά και τα προνόμια των ολιγαρχών. Ισχυρίζεται ότι υπερασπίζεται αυτούς που νιώθουν να συντρίβονται από το κατεστημένο. Μια κουβέντα στήριξης στη Μόσχα προς αυτούς που, στο αντιπολιτευτικό κίνημα της Ρωσίας, αντιπροσωπεύουν τις ίδιες αξίες, θα ήταν ευχάριστη έκπληξη».