Πολ Κρούγκμαν:

 Ο Παπανδρέου δεν γνώριζε την έκταση του προβλήματος που παρέλαβε

Την άποψη ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου γνώριζε μεν ότι υπήρχε ένα υπέρογκο δημόσιο έλλειμμα, εντούτοις μόνον όταν ανέλαβε την εξουσία συνειδητοποίησε την έκταση του προβλήματος, εκφράζει ο γνωστός νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν σε άρθρο του στη βελγική De Standaard με τίτλο «Πώς η πολιτική και η ψυχολογία μπορούν να χειροτερεύσουν μια κρίση».

Όπως αναφέρει μόνο όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ήρθε στη εξουσία αντιλήφθηκε ότι «η προηγούμενη κυβέρνηση (Καραμανλή) είχε μαγειρέψει τα δημοσιονομικά στοιχεία, με αποτέλεσμα τόσο το έλλειμμα όσο και το δημόσιο χρέος να ήταν τελικά πολύ υψηλότερα από ότι θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί».

Στο άρθρο του ο Κρούγκμαν θεωρεί ότι η ελληνική κρίση απετέλεσε «μάννα εξ ουρανού» για τους πολέμιους των θεωριών του Kέινς στο μέτρο που τους έδωσε την ευκαιρία να υπογραμμίσουν την ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση και να καταδείξουν τους κινδύνους που απορρέουν από την αύξηση των δημοσίων δαπανών.

Σύμφωνα με τον συντάκτη, η ελληνική κρίση υπήρξε «θείο δώρο» για τους αντικεϊνσιανούς, στο βαθμό που αποδείκνυε περίτρανα τους κινδύνους που ελλοχεύουν από μια δημοσιονομική χαλάρωση. Μέχρι και σήμερα όσοι τολμούν να ταχθούν εναντίον των πολιτικών λιτότητας ή να μιλήσουν για την ανάγκη λήψης μέτρων τόνωσης της ανάπτυξης χλευάζονται από τους πιστούς της δημοσιονομικής ορθοδοξίας που τους κατηγορούν ότι «θέλουν να κάνουν τις ΗΠΑ μια νέα Ελλάδα», προσθέτει.

Οι επιπτώσεις όμως από την αλλαγή πλεύσης που επιβλήθηκε το καλοκαίρι του 2010 υπέρ των πολιτικών δραστικής λιτότητας, αποδείχτηκαν τελικά «καταστροφικές», σημειώνει ο διάσημος οικονομολόγος. Για το λόγο αυτό, συμπληρώνει, το ΔΝΤ αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι η προσέγγιση που ακολούθησε στην ελληνική κρίση υπήρξε λανθασμένη.

Ο οικονομολόγος αποδίδει την εμμονή που δείχνουν οι διαμορφωτές γνώμης στις πολιτικές λιτότητας – παρά την προφανή αναποτελεσματικότητά τους – στον ψυχολογικό παράγοντα. Κι εξηγείται: «Σε όλους μας αρέσει να διαβάζουμε ένα αφήγημα που κινείται μέσα στους άξονες καλό-κακό. Είμαστε επίσης έτοιμοι να πιστέψουμε ότι τα πάντα έχουν την βαθύτερη ηθική σημασία τους. Εάν προβάλλουμε αυτή την έμφυτη ανάγκη μας στο πεδίο των μακροοικονομικών, μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε ότι τείνουμε ευήκοον ους στις αντιλήψεις ότι τα δεινά της λιτότητας οφείλονται απλά και μόνο στις δημοσιονομικές υπερβολές και ως εκ τούτου, θεωρούμε το ‘δέον γενέσθαι’ ως ένα κομμάτι μιας αναπόφευκτης πορείας εξυγίανσης».