ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΛΑΣΚΑ...

75 ελληνικές οικογένειες ζουν στη Αλάσκα και διοργανώνουν ελληνικό φεστιβάλ!

«Αλάσκα» στη γλώσσα των Εσκιμώων σημαίνει η «γη που δεν είναι νησί».

Η πρόεδρος κ. Μαρία Μπάσκους (στο κέντρο με τα γάντια) με άλλα μέλη της
Κοινότητας παρακολουθεί την προετοιμασία των φαγητών

Στην 49η αυτή πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών, το τελευταίο σύνορο της γης, όπως τη χαρακτηρίζουν, με τους εντυπωσιακούς παγετώνες, τα σιωπηλά φιόρδ, τις απέραντες τούνδρες και την εκπληκτική άγρια φύση, με το βόρειο πολικό κύκλο να τη διασχίζει, 75 ελληνικές οικογένειες, από κάθε γωνιά της πατρίδας μας, κάνουν αισθητή την παρουσία τους. 

Στην ευλογημένη αυτή γη, με τον απίστευτο φυσικό πλούτο (χρυσό, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ξυλεία και αλιεία), η Ελληνική Κοινότητα που έχουν δημιουργήσει οι ομογενείς μας, με έδρα το Άνκορατζ, τη μεγαλύτερη και πιο γνωστή πόλη της Αλάσκας, γίνεται κάθε χρόνο, τέτοια εποχή, σημείο αναφοράς.

Το Ελληνικό Φεστιβάλ, που διοργανώνουν οι ομογενείς μας, εδώ και χρόνια, λίγες ημέρες μετά το Δεκαπενταύγουστο, προσελκύει το ενδιαφέρον των κατοίκων της Αλάσκας.

Και αν αναλογιστούμε ότι .οι κάτοικοί της δεν ξεπερνούν τις 627.000, ο αριθμός των 10.000 ατόμων που προσήλθαν στη φετινή διοργάνωση, από τις 17 έως τις 19 Αυγούστου, δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητος.

« Ο Ελληνισμός είναι ιδεολογία, δεν έχει σύνορα, δεν έχει αποστάσεις… Είναι αυτός που βιώνουμε όλοι εμείς που ζούμε διάσπαρτοι ανά τον κόσμο κι αυτή την ομορφιά μοιραζόμαστε με όλους τους άλλους, όπου κι αν βρεθούμε» είναι τα πρώτα λόγια της δραστήριας προέδρου της Κοινότητας Μαρίας Μπάσκους, στο Άνκορατζ.

«Είμαστε υπερήφανοι για την πλούσια παράδοση και τον πολιτισμό μας, που προσπαθούμε πρώτα απ' όλα να τον μεταλαμπαδεύσουμε στα παιδιά μας» τονίζει.

Οι προετοιμασίες για το Ελληνικό Φεστιβάλ, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο μετά το Δεκαπενταύγουστο, ξεκινούν μήνες πριν.

Χιλιάδες κομμάτια σπανακόπιτες και τυρόπιτες γίνονται ανάρπαστες ακόμη από την πρώτη ημέρα, αλλά και τα πεντανόστιμα ελληνικά φαγητά, όπως αρνί γιουβέτσι, ντολμάδες, παστίτσιο, φασολάκια γιαχνί, κοτόπουλο στο φούρνο με πατάτες, χωρίς να λείπουν φυσικά τα λαχταριστά σουβλάκια και ο γύρος.

Μεγάλη πέραση έχουν το ελληνικό καφενείο και το ζαχαροπλαστείο, που στήνουν οι ομογενείς, με τα γαλακτομπούρεκα, τους μπακλαβάδες, του κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα, τις καρυδόπιτες και τα ραβανί, τις δίπλες και τα τσουρέκια, τα παξιμαδάκια και τα κουλουράκια να «σπάνε τη μύτη» των επισκεπτών.

« Τρελαίνονται» όλοι για την ελληνική κουζίνα και έρχονται από την πρώτη ημέρα για να αγοράσουν, με τα κιλά, διάφορες λιχουδιές για το σπίτι τους. Φυσικά, περνούν μαζί μας όμορφες στιγμές, με συνοδεία καλής ελληνικής μουσικής. Φέτος φέραμε ζωντανή ορχήστρα, με μπουζούκι, από το Βανκούβερ».



Τον πρώτο λόγο στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα, που είναι κι αυτό που ξεσηκώνει τους επισκέπτες, έχουν τα χορευτικά συγκροτήματα της Κοινότητας, παιδικό και ενηλίκων, που χορεύουν συρτούς, μπάλους, τσάμικο, ακόμα και παϊντούσκα.

«Τα χορευτικά μας έχουν διακριθεί σε μεγάλες διοργανώσεις στην Αμερική για το χορό και τα κοστούμια» σημειώνει η κα Μπάσκους και μας θυμίζει ότι ο χορός είναι η έκφραση της ψυχής, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης.

«Χορεύει ο κόσμος και τρώει ελληνικά, με λίγα λόγια για ένα Σαββατοκύριακο αισθάνεται μαζί μας Έλληνας. Αυτό επιδιώκουμε και εμείς και είμαστε χαρούμενοι που το πετυχαίνουμε» τονίζει.

Πέρα από την ελληνική κουζίνα και την παράδοση, οι ομογενείς της Αλάσκα προβάλλουν κάθε χρόνο και τον ελληνικό πολιτισμό, μέσα από το μικρό μουσείο που στήνουν, τις αναπαραστάσεις του ελληνικού γάμου και διάφορα άλλα θέματα που επιλέγουν.

Φέτος, έγινε προβολή του βυζαντινού πολιτισμού, με την ευκαιρία της αγιογράφησης του ναού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που έχουν οικοδομήσει μόνοι τους, σε κεντρικό σημείο του Άνκορατζ. Για την ολοκλήρωση του ναού έστησαν και μία μεγάλη λοταρία, με έπαθλο ένα αυτοκίνητο.

Η κ. Μπάσκους πήγε στην Αλάσκα πριν από 32 χρόνια, μαζί με το σύζυγό της, προερχόμενοι από τη Βοστώνη, όπου σπούδασαν. Ο σύζυγος, επιδημιολόγος, απόφοιτος του Χάρβαρντ, μόλις είχε δεχτεί μία θέση στο νοσοκομείο των Εσκιμώων και Ινδιάνων.

«Ήρθαμε με σύμβαση για δύο χρόνια, που τελικά έγιναν32. Εδώ γεννήθηκαν και τα τρία μας παιδιά, τα οποία έχουν αποφοιτήσει κι εργάζονται» λέει η κα Μπάσκους.

Ένα χρόνο μετά την εγκατάστασή τους στο Άνκορατζ, η κ. Μπάσκους δεν είχε συναντήσει ούτε έναν Έλληνα, ανακάλυψε όμως ότι υπήρχε ένα εκκλησάκι, αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, που έκτισαν οι πρώτοι Έλληνες που είχαν έρθει στο Άνκορατζ, την εποχή που αναζητούσαν στην Αλάσκα το χρυσό.

Εκπαιδευτικός, φιλόλογος στο επάγγελμα, απογοητεύτηκε όταν πήγε στο πανεπιστήμιο και είδε ότι από τα περίπτερα των εθνικοτήτων της Αλάσκας απουσίαζε το ελληνικό.

«Πείσμωσα και υποσχέθηκα στο εαυτό μου να το δημιουργήσω εγώ. Συν τω χρόνω γνώρισα κάποιους Έλληνες, όπως η Τάνια Κλαρκ, μία πολύ δυναμική κοπέλα, από την Αθήνα, με την οποία αναλάβαμε να βρούμε και άλλους συμπατριώτες» μας λέει.

Ο μόνος τρόπος που σκέφθηκαν ότι θα είχε άμεσα αποτελέσματα ήταν μέσω του τηλεφωνικού καταλόγου. Σε όσους κι όσες είχαν επίθετα που θύμιζαν ελληνικά έστειλαν γράμματα, ζητώντας τους να συναντηθούν στο μικρό ελληνικό εκκλησάκι. Στην αρχή ανταποκρίθηκαν περίπου 25 άτομα.

«Έτσι έγινε το πρώτο δέσιμο, οι συναντήσεις μας πύκνωσαν, έστω και για καφέ με λουκουμάδες και στην πορεία ανακαλύπταμε το ελληνικό στοιχείο που είναι σκορπισμένο στην αχανή Αλάσκα, που είναι σε έκταση περίπου όσο και η Ευρώπη» θυμάται η κ. Μπάσκους.






«Ζητήσαμε και τη βοήθεια της Μητρόπολης του Σαν Φρανσίσκο, όπου υπαγόμαστε, για να ανοίξουμε την εκκλησία και έτσι έχουμε κάθε χρόνο ιερέα. Το 1985 αγοράσαμε το οικόπεδο πλάι στο μικρό εκκλησάκι, με σκοπό να μαζέψουμε χρήματα και να χτίσουμε ένα μεγαλύτερο. Μετά από 30 χρόνια κατορθώσαμε να πραγματοποιήσουμε το όνειρό μας, με τις εκδηλώσεις που κάνουμε και με τις εισφορές μελών και φίλων. Πριν δύο χρόνια θέσαμε το θεμέλιο λίθο. Έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο και ελπίζουμε το αργότερο το 2014 να κάνουμε και τα θυρανοίξια» προσθέτει.

Ο ναός, που θα μπορεί να δεχτεί 200 πιστούς, είναι επίσης αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος και έχει κτιστεί σε βυζαντινό ρυθμό, για να θυμίζει στους Έλληνες το γενέθλιο τόπο.

«Μας συγκινεί το γεγονός ότι έχουμε προσφορές και από την Ελλάδα, παρ' όλες τις δυσκολίες που περνάει η πατρίδα. Ίσως να τους παρακίνησε το γεγονός ότι στην άλλη άκρη του κόσμου υπάρχουν Έλληνες που διατηρούν την ταυτότητά τους. Έτσι ήρθε κοντά μας από τη Λάρισα και ο αγιογράφος Κώστας Θεοδώρου, ο οποίος προσφέρθηκε αφιλοκερδώς να μας κάνει την Πλατυτέρα και άλλες δύο εικόνες. Μας γνώρισε, μας αγάπησε, όπως και εμείς, και τελικά αγιογράφησε συνολικά οκτώ ολόσωμους Αγίους, για το οποίο τον ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας» σημειώνει η κ. Μπάσκους.

Έμφαση στην ελληνική παιδεία

Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας αποτελεί προτεραιότητα για τους Έλληνες της Αλάσκας, μία υπόθεση όχι και τόσο εύκολη. Με μία άλλη Ελληνίδα, την Ελένη Άντριους, δασκάλα σε δημοτικό του Άνκορατζ, δημιούργησαν το 1982 το πρώτο ελληνικό απογευματινό σχολείο για τα παιδιά τους, το οποίο διατηρούν μέχρι σήμερα.

«Συνεχίζω να διδάσκω κι εγώ , έχοντας για βοηθούς δύο νέες μητέρες, που έχουν αναλάβει την πρώτη τάξη. Έχουμε και ειδικό τμήμα για ενηλίκους, καθώς πάντα υπάρχει ενδιαφέρον από ομογενείς δεύτερης και τρίτης γενιάς, οι οποίοι επιθυμούν να βελτιώσουν τα ελληνικά τους ή από άτομα που έχουν κάνει μεικτό γάμο ή ακόμα και αλλοεθνείς, Αμερικανούς, που για δικούς τους λόγους θέλουν να έρθουν πιο κοντά στον ελληνικό πολιτισμό» μας εξηγεί η κ. Μπάσκου.

Η ίδια δίδαξε για περίπου 20 χρόνια σε λύκεια του Άνκορατζ. Σ' ένα από αυτά δίδαξε επί 16 χρόνια την ελληνική γλώσσα, που ήταν ενταγμένη στο καθημερινό πρόγραμμα ως δεύτερη ξένη γλώσσα.

«Το σχολείο αυτό ήταν, θα έλεγα, ένα μικρό φυτώριο ελληνισμού. Οι μαθητές μου αγάπησαν πολύ την Ελλάδα, μέσα από τη γλώσσα μας. Όλα εκείνα τα χρόνια οργάνωνα επισκέψεις μαθητών με τους γονείς τους στην Ελλάδα, για να γνωρίσουν από κοντά αυτά που τους δίδασκα για τον Μινωικό τον Μυκηναϊκό πολιτισμό» λέει με συγκίνηση.

Από το «Unversity of Alaska», η Μαρία Μπάσκους πήρε μάστερ για να διδάξει στο πανεπιστήμιο, όπου επιμελήθηκε την ύλη για τους δασκάλους, που διδάσκεται ακόμη και σήμερα. Φέτος, θα διδάξει ιατρική ορολογία, στο πανεπιστήμιο, ενώ διευθύνει την κλινική του συζύγου της.

Μας λείπει το φως της Ελλάδας

Αν κάτι πραγματικά λείπει στους Έλληνες στην Αλάσκα, αυτή είναι η ηλιοφάνεια που έχουμε στην Ελλάδα, όλο το χρόνο.

«Όταν φεύγουμε από την Ελλάδα συνειδητοποιούμε ότι είναι ένα Θείο δώρο, που δεν το έχουν όλοι. Βέβαια, αποφεύγω να συγκρίνω τόπους, προσπαθώ να ανακαλύπτω την ομορφιά τους και να παίρνω το καλύτερο. Η Αλάσκα, όπου έχω ζήσει περισσότερα χρόνια, απ' ό,τι στην Ελλάδα, έχει γίνει δεύτερη πατρίδα. Αυτή την εποχή, ο τόπος εδώ είναι πανέμορφος, με πολύ πράσινο, σε όλους τους χρωματισμούς, με άγρια λουλούδια, όμορφα βουνά, με χιονισμένες βουνοκορφές» λέει η κ. Μπάσκους.

Η ίδια, πάντως, δεν έχει βρει τόπο που να υποκαθιστά τη γενέτειρά της, το όμορφο Καστόρι της Σπάρτης, «το μπαλκόνι του Ταϋγέτου» όπως το αποκαλεί.

«Πάντα μου λείπει ο τόπος μου. Με ζεσταίνουν οι καλύτερες αναμνήσεις που κρατώ από τα παιδικά μου χρόνια και τους ωραίους συγχωριανούς μου. Είμαι Ελληνίδα μέχρι το κόκαλο και δεν αντέχω να μην επισκεφθώ την πατρίδα τουλάχιστον μία φορά το χρόνο» υπογραμμίζει.

Το ίδιο ισχύει για όλους τους Έλληνες της Αλάσκα, που ζουν διάσπαρτοι σε πόλεις όπως το Kodiak, Dillingham, Barrow, Fairbanks και αλλού.

«Το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων εδώ έχουν εστιατόρια. Οι υπόλοιποι είναι δικηγόροι, γιατροί και επιχειρηματίες και όλοι έχουν καλό όνομα. Γενικά, θα έλεγα, δεν αντιμετωπίζουμε ιδιαίτερα προβλήματα. Σε όλα τα απομακρυσμένα μέρη της Αλάσκας υπάρχει τουλάχιστον ένας Έλληνας και οι θερμές καρδιές τους καταφέρνουν να …λιώνουν ακόμη και τους πάγους» λέει, χαριτολογώντας, η κα Μπάσκους.

Νέο αίμα

Τελευταία, λόγω της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, έχουν πάει στην Αλάσκα μερικές οικογένειες από την Ελλάδα, κυρίως γνωστοί ή συγγενείς μελών της κοινότητας.

«Αρκετοί επικοινωνούν μαζί μας, είτε μέσω τηλεφώνου είτε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, για να πάρουν πληροφορίες για τις συνθήκες εργασίας στην Αλάσκα. Είμαστε στη διάθεση να παράσχουμε πληροφορίες για όποιον επιθυμεί να έρθει να ζήσει εδώ» λέει η πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας.

« Λυπούμαστε βαθύτατα για τα όσα συμβαίνουν σήμερα στην Ελλάδα. Τα τελευταία δύο χρόνια, σχεδόν σε καθημερινή βάση, το CNN κάνει αρνητικές αναφορές στην Ελλάδα κι αυτό μας στενοχωρεί. Ο κόσμος της Αλάσκας, όμως, που έχει ανεξάρτητο πνεύμα, μας εκφράζει τη συμπόνιά του και ρωτάει να μάθει τι συμβαίνει πραγματικά. Θα έλεγα ότι δεν έχουν εδώ την νοοτροπία του μέσου Ευρωπαίου, που προσπαθεί στη σημερινή κατάσταση, με κάθε τρόπο, να υποβιβάζει τον Έλληνα πολίτη. Αυτό μας παρηγορεί κι ελπίζουμε σ' ένα θαύμα» καταλήγει.