31 Αυγ 2015

Ο λόγος Παπανδρέου και ο τρίτος πόλος




Ακούγοντας τον Γιώργο Παπανδρέου χθες στην 2η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών, μια αυθόρμητη σκέψη μού πέρασε από το μυαλό: Ότι ο πραγματικός τρίτος πόλος ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ο λόγος του Γιώργου Παπανδρέου, επειδή ο ίδιος διαθέτει την αφήγηση που μπορεί εξ ολοκλήρου να χτυπήσει εξ ίσου τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ, επειδή αυτά τα δύο κόμματα ήταν οι δύο πόλοι της πολιτικής απάτης του «αντιμνημονίου» που κυβέρνησαν εναλλάξ την Ελλάδα τα τελευταία 3 χρόνια...

Παρ΄όλα αυτά, αντί η συζήτηση να γίνεται για τον λόγο του Παπανδρέου, γίνεται για το πρόσωπο, με αφορμή και τις τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με τη συνεργασία ή όχι του ΠΑΣΟΚ και του Κινήματος, λες και πρώτο μέλημα δεν είναι το πολιτικό μέλλον του χώρου, αλλά ενός προσώπου, λες και αν το πρόσωπο κάνει πίσω ή εκλείψει με κάποιο τρόπο, ξάφνου όλα τα προβλήματα του χώρου θα λυθούν ως δια μαγείας, επειδή κάποιοι πιστεύουν ότι είναι πιο δημοφιλείς και πιο αρεστοί.

Και μιλώντας για το πολιτικό μέλλον του χώρου, μπορεί κανείς εύλογα να αναρωτηθεί τι θα γινόταν αν ο χώρος (ΠΑΣΟΚ-Κινήματος-ΔΗΜΑΡ κ.α.) διέθετε το πολιτικό πλαίσιο και την ηγεσία που θα το υλοποιούσε: Σίγουρα θα ήταν «τρίτος πόλος», όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στην πράξη, αποτελώντας μια τρίτη εναλλακτική πρόταση εξουσίας και όχι μια πρόταση συμπλήρωσης της εξουσίας, είτε αυτή είναι του ΣΥΡΙΖΑ είτε της ΝΔ.

Ωστόσο αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει, και ούτε φαίνεται να συμβαίνει τα επόμενα χρόνια, αν δεν αλλάξουν μυαλά, αυτοί που τοποθετούν εαυτούς στον χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού και λαμβάνουν αποφάσεις για το μέλλον του.

-Το ΠΑΣΟΚ, όποιο ποσοστό και αν λάβει στις εκλογές (που βάσιμα μπορεί να είναι πάνω από το 4,7% του Ιανουαρίου) θα εξακολουθήσει να βρίσκεται σε κρίση ταυτότητας: Πολιτικό πρόταγμα δεν μπορεί να είναι μονάχα το συναίσθημα («επιστροφή στο σπίτι μας») ή η προοπτική της εξουσίας, μέσω της συνεργασίας με την ΝΔ ή τον ΣΥΡΙΖΑ. Το ΠΑΣΟΚ πάσχει από ιδεολογική απονεύρωση και οποιαδήποτε εκλογική του επιτυχία δεν θα δικαιώνει και τον τρόπο με τον οποίο το ΠΑΣΟΚ πολιτεύεται τα τελευταία χρόνια.

-Σε μια προσπάθεια ειλικρινούς διαλόγου για μια εκλογική συνεργασία, δεν μπορείς να θέτεις ως όρο τον αποκλεισμό του επικεφαλής του κόμματος ή την αυτοδιάλυσή του. Αυτό δείχνει μια τάση εκδικητικότητας και μη υπέρβασης διαχωριστικών γραμμών. Δεν μπορεί να συστήνεται η «Ελιά» στις ευρωεκλογές και να μπαίνουν κάτω από το ίδιο ψηφοδέλτιο, με διαφορετικά λογότυπα, προσωπικότητες και κινήσεις που δεν είχαν ούτε την οργανωτική δομή, ούτε και την εκλογική επιροοή (έστω και περιορισμένη) του Κινήματος.

-Αν πράγματι διαφωνείς με σημεία από το πολιτικό πλαίσιο του Κινήματος που συνιστά πρόταση συνεργασίας, με κάποια από τα οποία έχουμε ενστάσεις και εμείς, εστιάζεις στα σημεία που διαφωνείς και αντιπροτείνεις. Δεν είναι πολιτική πρόταση συνεργασίας ο αποκλεισμός προσώπων -τιμωρία είναι.

-Εκτός αυτών, δεν μπορείς να δείχνεις εύνοια σ’ έναν κομματικό φορέα και δυσμένεια στον άλλο. Δεν μπορείς να τοποθετείς τον αρχηγό του κόμματος της μισής ποσοστιαίας μονάδας στη θέση του επικεφαλής του Επικρατείας σου και τον αρχηγό του κόμματος που έλαβε 2,5% στις εκλογές του Ιανουαρίου, ουσιαστικά να ζητάς την πολιτική του αποστράτευση. Αλλιώς, ο Ανδρέας Λοβέρδος δεν θα είχε επιστρέψει ποτέ στο ΠΑΣΟΚ και δεν του δινόταν η ευκαιρία να διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος. Και τέλος,

-Δεν μπορείς να περνάς προς τα έξω το μήνυμα ότι «Δεν θέλουμε τον Παπανδρέου, θέλουμε τις ψήφους του Παπανδρέου». Το ΠΑΣΟΚ θα έπρεπε να αναζητά αυτό που κουβαλά ως ιδεολογία το Κίνημα. Αυτό εξάλλου είναι το μείζον, όχι 2 ή 3 μονάδες πάνω σ’ ένα εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά το ιδεολογικό πλαίσιο που θα μπορούσε να προσδώσει προοπτική.

Και οι επισημάνσεις γίνονται από ένα blog που δεν στάθηκε ουδεμία στιγμή απέναντι στο ΠΑΣΟΚ μετά την αποχώρηση Βενιζέλου και τάχθηκε ανοιχτά υπέρ της συνεργασίας στις επικείμενες εκλογές.

Η κακοδαιμονία του χώρου οφείλεται στο γεγονός ότι δεν αποδέχεται γενναία την ιστορική του διαδρομή. Το ΠΑΣΟΚ ήταν στην κυβέρνηση, αυτοδύναμο ή συνεργαζόμενο, πλειοψηφικό ή μειοψηφικό, αδιάλειπτα από τον Οκτώβρη του 2009 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015. Δεν μπορεί η περίοδος 2009-2011 να θεωρείται «επάρατη» ή πολιτικά ξένη και η περίοδος 2012-2015 να θεωρείται περίοδος αποκλειστικά προς υπεράσπιση. Γιατι έτσι δεν μπορείς να ορίσεις και τον ιδεολογικό-πολιτικό σου αντίπαλο: Αντίπαλος του ΠΑΣΟΚ και εν γένει του χώρου δεν είναι ο Παπανδρέου, αλλά η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ που εναλλάξ πολέμησαν όσο δεν πήγαινε το ΠΑΣΟΚ και τον χώρο που σήκωσε στις πλάτες του την ιστορική ευθύνη σωτηρίας της χώρας. Δεν μπορείς να κατηγορείς τον Τσίπρα ως μη ιδιοκτήτη του τρίτου μνημονίου και από την άλλη να εκπέμπεις το μήνυμα ότι το πρώτο μνημόνιο ήταν κάτι που σου επέβαλλε κάποιος που δεν θέλεις να αναφέρεις ούτε το όνομά του και το δεύτερο έχει φαρδιά-πλατιά την υπογραφή ονομαστικά κάποιου. Την ίδια μάλιστα ώρα που ιδεολογικοί σου αντίπαλοι όπως η Ντόρα Μπακογιάννη λέει ότι αν υπήρχε συναίνεση από το πρώτο μνημόνιο, η Ελλάδα θα είχε γίνει Ιρλανδία ήδη από το 2012.

Αυτή η διακοπή του ιστορικού ρου του ΠΑΣΟΚ και του χώρου δεν μπορεί να συνεχιστεί επί μακρόν γιατί ήδη ο χώρος έχει ηττηθεί πολιτικά τόσο από τη ΝΔ, όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί η μεν ΝΔ παρουσιάζεται ως μεταρρυθμιστική δύναμη ευθύνης και σταθερότητας και ο ΣΥΡΙΖΑ ως δύναμη αλλαγής του πολιτικού συστήματος. Και το ΠΑΣΟΚ; Ο χώρος;

Βρισκόμενος στην γωνία, απολογούμενος για όλα, υπερασπιζόμενος μόνο τις μεταρρυθμίσεις του ’80 που η ΝΔ σου μιλά για λαϊκισμό και πελατειακό κράτος (όταν η ΝΔ είχε πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων) και διόγκωση του χρέους, όταν η χώρα πήγε να χρεοκοπήσει δύο φορές, από την δήθεν μεταρρυθμιστική κυβέρνηση Μητσοτάκη που μείωνε το κράτος προσλαμβάνοντας αγροφύλακες και από την διακυβέρνηση Καραμανλή που επανίδρυσε το κράτος προσλαμβάνοντας συμβασιούχους δια χειρός Παυλόπουλου και διπλασίασε χρέος και έλλειμμα μέσα σε 5 χρόνια.

Την ίδια ώρα ο χώρος του δημοκρατικού σοσιαλισμού αφήνει τον Τσίπρα να φλερτάρει με την άλωση της κεντροαριστεράς, επειδή συνδέθηκε το ενοχικό ΠΑΣΟΚ με όλα τα δεινά της μεταπολίτευσης, τα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ μια χαρά χρησιμοποιεί για να κρατηθεί στην εξουσία. Και το χειρότερο; Θεωρείται η ψήφιση ενός μνημονίου ως στροφή προς τη σοσιαλδημοκρατία και τον ρεαλισμό, λες και η σοσιαλδημοκρατία συνδέεται αποκλειστικά με την ψήφιση και εφαρμογή ενός μνημονίου, ενώ είναι κάτι πολύ παραπάνω απ’ αυτό σε τομείς όπως το κοινωνικό κράτος, την κοινωνική δικαιοσύνη, την συναίνεση και τις προοδευτικές μεταρρυθμίσεις.

Ωστόσο το ΠΑΣΟΚ και ο χώρος δεν έκαναν μεταρρυθμίσεις μόνο τις δεκαετίες του ’80 και ’90, αλλά και του 2000, πρόσφατα πριν από μερικά χρόνια. Επίσης το ΠΑΣΟΚ και ο χώρος πήγαν να αλλάξουν το πολιτικό σύστημα όχι μόνο το ’80 αλλά και πρόσφατα.

Όλα τα παραπάνω τι φανερώνουν; Ότι δεν αρκούν οι συγκολλήσεις κορυφής, ούτε οι συναθροίσεις ψήφων σε επίπεδο βάσης. Αντίθετα, ο χώρος έχει ανάγκη να συγκολληθεί πάνω σ’ ένα κοινό ιστορικό αφήγημα, το δικό του αφήγημα έναντι της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, πάνω σε αρχές και αξίες διαχρονικές που τον ορίζουν και όχι πάνω σε ευκαιριακά συνθήματα και σλόγκαν.

Πέρα από το αφήγημα, αυτό που πρέπει να βρεθεί είναι κι ένα κοινό πολιτικό πλαίσιο που θα ενώνει όλες τις πολιτικές δυνάμεις και προσωπικότητες κάτω από μια κοινή «ιδεολογική ομπρέλα». Το πολιτικό πλαίσιο πρέπει να περιλαμβάνει ιδεολογικό επαναπροσδιορισμό, να απαντήσουμε σε ερωτήματα ποιους αντιπροσωπεύουμε και για τι παλεύουμε, προβάλλοντας ένα όραμα που θα υπερβαίνει μια ρεαλιστική διαχείριση ή μια καλβινιστικού τύπου προβολή της «μιας και μοναδικής αλήθειας». Η κοινωνία δεν κουράστηκε μόνο από τα ψέμματα και τις διαψεύσεις, αλλά καθηλώθηκε από τη μετριότητα προσώπων, προταγμάτων και πρακτικών.

Επειδή όμως ο χρόνος δεν επαρκεί και οι εκλογές δεν μπορούν να ευνοήσουν αυτές τις συζητήσεις, πρέπει αμέσως μετά να εκκινήσει ένας βαθύς διάλογος για την ενότητα του χώρου, ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσματος, ένας διάλογος που θα δίνει προοπτική σε όσους θεωρούν ότι τους αφορά, χωρίς όρους επικράτησης ή παράδοσης, γιατί διαφορετικά δεν θα υπάρχει ούτε κληρονομιά, ούτε κληρονόμοι..

 http://www.epikairo.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: