Αντιγραφειοκρατική και ανθρωπιστική κεντροαριστερά προτείνει ο Ράμφος: 

Είναι εφικτή; Είναι επιθυμητή;

Σε σημερινή του συνέντευξη στον Αντώνη Παγκράτη για την "Καθημερινή της Κυριακής" ο αναγνωρισμένος διανοούμενος Στέλιος Ράμφος μεταξύ άλλων αναφέρει για την κεντροαριστερά και τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών: "Τα ποσοστά της "Ελιάς" και του "Ποταμιού" φανερώνουν την απαίτηση να δημιουργηθεί ένας κεντροαριστερός σχηματισμός με ανθρωποκεντρικό και αντιγραφειοκρατικό προσανατολισμό". Αυτή η αποστροφή ήταν και η αφορμή να αναρωτηθούμε αν όντως είναι εφικτή και επιθυμητή μια κεντροαριστερά με ανθρωποκεντρικό και αντιγραφειοκρατικό προσανατολισμό.

Αντιγραφειοκρατικός προσανατολισμός: Όποιος πιστεύει ότι με τον Βενιζέλο μπορεί να δημιουργηθεί
μια αντιγραφειοκρατική κεντροαριστερά, όπου η μόνη του έγνοια είναι να πάρει περισσότερα υπουργεία στον ανασχηματισμό και να βολέψει και τους τελευταίους δικούς του, ας σηκώσει το χέρι. Η "Ελιά" και το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου αποτελεί ένα κατεξοχήν γραφειοκρατικό δημιούργημα, όπου παλαιοί ΠΑΣΟΚάνθρωποι προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα όχημα επιστροφής ή δικαιολογημένης παραμονής στην νομή της εξουσίας. Από την άλλη πλευρά "Το Ποτάμι" έσπευσε να δηλώσει ότι θέλει να κυβερνήσει, επαγγελόμενο σε γενικές γραμμές μια χρηστή τήρηση της γραφειοκρατίας, όπου άφθαρτοι και νέοι άνθρωποι θα την ασκήσουν καλύτερα από τους παλαιοκομματικούς.

Ανθρωποκεντρικός προσανατολισμός: Εύκολο να διακηρυχθεί, εξαιρετικά δύσκολο όμως να εφαρμοστεί, γιατί "Ελιά" και "Ποτάμι" για την ώρα κινούνται στα όρια της ορατής κοινωνίας και όχι της αόρατης. Και εξηγούμαι: ΠΑΣΟΚ+ΔΗΜΑΡ=18% τον Ιούνιο του 2012. ΠΑΣΟΚ+ΔΗΜΑΡ+Ποτάμι=15% το 2014. Αυτό τι σημαίνει; Ότι η λεγόμενη κεντροαριστερά το μόνο που κατάφερε είναι να ανακατανείμει τα ποσοστά της. Το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ μέσα σε δύο χρόνια έχασαν συνολικά 9%, όπου το 6,5 κατάφερε να το καρπωθεί το "Ποτάμι". Απ' αυτό προκύπτει ότι η κεντροαριστερά δεν ενσωμάτωσε μια νέα κοινωνική ομάδα, δεν κατάφερε να συσπειρώσει κοινωνικά ρεύματα μέσα από ένα αίτημα ή αιτήματα, εξ ου και η παγίωση της περίπου στο 1/5 του εκλογικού σώματος. Σ' αυτό οφείλεται από την μια πλευρά στην θεώρηση Βενιζέλου ότι το κοινωνικό κράτος ασκείται με παροχές, έστω και ψίχουλα και από την άλλη η πεποίθηση του Θεοδωράκη ότι με την ελληνική κοινωνία ασχολείσαι όσο διαρκεί το γύρισμα μιας πετυχημένης εκπομπής.

Είναι εύλογο ο Ράμφος να προστίθεται σε όσους εκείνους που μιλούν για την ενότητα της κεντροαριστεράς, ωστόσο αυτή η ενότητα δεν αρκεί, όσο δεν αποφασίζει η ίδια η κεντροαριστερά (αν και δεν συμφωνούμε πλήρως μ' αυτή την έννοια, αλλά την χρησιμοποιούμε για την οικονομία του διαλόγου) να βγει έξω από το κουτί που μπήκε από τον Ιούνιο του 2012 και έπειτα. Ας μην αυταπατώμεθα. Η παράταξη συρρικνώθηκε μαζί με το ΠΑΣΟΚ. Ας μην έχουμε την στρεβλή αντίληψη ότι εκεί έξω υπάρχει ένα 35% κεντροαριστερών που περιμένουν το ενωτικό κάλεσμα. Προκειμένου η κεντροριστερά να υλοποιήσει την επιθυμία του Ράμφου, πρέπει να συνειδητοποιήσει το πόσο έχει μικρύνει, αλλά και το τι πρέπει να κάνει για να μεγαλώσει. Πώς το ΠΑΣΟΚ μεγάλωσε από το 13% στο 26% και έφτασε στο 48%; Επειδή εξέφρασε αιτήματα που είχαν να κάνουν με τη δημοκρατία, την κοινωνική δικαιοσύνη, την απελευθέρωση, την συμμετοχή των αδύνατων και περιθωριακών στοιχείων της κοινωνίας στο προσκήνιο.

Το ΠΑΣΟΚ δηλαδή κατάφερε και έφερε στο προσκήνιο την "άλλη κοινωνία", με μια ατζέντα βαθιά ριζοσπαστική για την εποχή της, μια ατζέντα που δεν θα δίσταζε να έρθει και σε ρήξεις προκειμένου να πετύχει τα "θέλω" της. Αυτή την ατζέντα φρόντισε να την προτείνει στην κοινωνία μια χαρισματική προσωπικότητα, όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, με ένα χαρισματικό συλλογικό υποκείμενο, το ΠΑΣΟΚ. Σήμερα είναι αυτονόητο ότι ελλείπουν αμφότερα. Αυτό όμως που μπορεί να βρεθεί και ήδη υπάρχει είναι μια ατζέντα, όπως αυτή εκφράστηκε το 2009, μια ατζέντα που δεν λειτουργεί με όρους προϊοντικής γραμμής, δηλαδή ότι αυτό που σου προτείνω είναι και το καλύτερο, αλλά μια ατζέντα που έχει στον πυρήνα της την συμμετοχικότητα και την ενεργή ανάμειξη στη διαμόρφωση των θεσμών. Πάνω σ' αυτή την ατζέντα μπορεί να διαμορφωθούν συναινέσεις, αλλά και αξιόλογες αντιπαραθέσεις, με στόχο όμως την ενιαία έκφραση του χώρου όχι με όρους ότι βγαίνουμε όλοι μαζί πάνω στο σανίδι, αλλά ότι όλοι μαζί κατεβαίνουμε κάτω στο κοινό.

Αυτό που χρειάζεται η κεντροριστερά σήμερα, η "Νέα Αριστερά" (αφού η ριζοσπαστική και η δημοκρατική φαντάζουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο πεπερασμένες) είναι να μην βλέπει τους θεσμούς και την κοινωνία ως διακριτές ενότητες, αντίθετα να τις αλληλοδιαπλέκει με στόχο την ενεργή και άμεση συμμετοχή όλων σ' αυτούς, με άλλα λόγια οι θεσμοί να προκύπτουν από τα κάτω και όχι από μια βιτρίνα μπαρουτοκαπνισμένων ή άφθαρτων γραφειοκρατών. Η κοινωνία δεν είναι εταιρεία για να στηρίξει αυτόν που θα κάνει καλύτερα τη δουλειά ή έχει το καλύτερο βιογραφικό. Αντίθετα η κοινωνία, ολόκληρη και όχι αυτή που βλέπουμε στον μικρόκοσμό μας, ψάχνει εναγωνίως για το όραμα εκείνο που θα την κινητοποιήσει και θα την ξεκουνήσει όχι μόνο από τον καναπέ, αλλά και από το πεζοδρόμιο και από το περιθώριο, σπάζοντας ενδεχομένως και την εξίσωση κόμμα=ψήφος.

Για την κεντροριστερά-Νέα Αριστερά που επιθυμούμε, δεν μπορεί να έχει την κοινωνία "παρκαρισμένη" στο περιθώριο στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ των εκλογών. Αντίθετα οφείλει να εξασφαλίζει την διαρκή λειτουργία της κοινωνίας, μέσω της συμμετοχικότητας και της διαφάνειας. Δημοκρατικός δεν γίνεσαι μόνο με το να επιτρέπεις σε όλους να ψηφίζουν, απόδειξη τα υψηλά ποσοστά αποχής. Δημοκρατία αντίθετα σημαίνει να εξασφαλίζεις με όρους ισότητας τη συμμετοχή όλων στη λήψη αποφάσεων, δημιουργώντας τη θεσμική συνείδηση από τα κάτω, χωρίς πατερναλισμούς και αυθεντίες..